به گزارش سینماپرس، آنچه ظرف دو سه ماه اخیر در کشور رخ داد و صاحبنظران داخلی و خارجی درباره آن سخن گفتند و تقریبا برای همه مردم نیز آشکار و مبرهن است، نقش موثر رسانه‌های خارجی و بویژه شبکه‌های اجتماعی وابسته به آنها همچون توئیتر، اینستاگرام، واتساپ، تلگرام و ...‌ در دامن زدن، گسترش و سازماندهی اعتراضات و تحریک هیجان و احساسات افراد به ویژه جوانان و نوجوانان برای شرکت در آشوب‌ها و ناامنی‌ها بوده است.

*جهان وانموده و جنگ رسانه‌ای

دشمنان و معاندان نظام بویژه آمریکا در این سال‌ها بخوبی دریافته‌اند که کودتا از بیرون و حمله سیاسی، اقتصادی و نظامی در مورد ایران کارساز نیست، برای همین تمام بودجه اقتصادی‌شان را در بخش رسانه و فضای مجازی هزینه می‌کنند.

فضای مجازی به دلیل وجود گروه‌ها و کانال‌های متفاوت و متنوع و هم چنین فراگیری آن در میان مردم به گونه‌ای که بسیاری از اخبار، ارتباطات خانوادگی و اجتماعی و حتی خریدها از طریق فضای مجازی صورت می‌گیرد جزئی تفکیک ناپذیر از زندگی ما شده است. نفوذ فضای مجازی از جهات‌ مختلف موثر است. این تأثیرپذیری در نوجوان هم از جهت تاثیر در نظام ارزشی، باورها و هنجارهایشان رخ داده و هم از نظر داده‌هایی که در فضای مجازی تولید می‌شود و تأثیراتی در آنها گذاشته است.

این کلان‌داده‌ها امکان کنترل مردم و سبک زندگی آن‌ها را دارد و کسانی که مالکیت سرورهای این کلان‌داده‌ها را در اختیار دارند، از طریق روش‌های محاسباتی تحت کنترل و محرک‌ها، می‌توانند شرایط مورد نظرشان را رقم بزنند.

متأسفانه در کشور ما به دلیل عدم نظارت دقیق و آموزش صحیح و آگاهی بخشی به خانواده‌ها، به راحتی اطلاعات رد و بدل می‌شود بدون اینکه درستی یا نادرستی اخبار و اطلاعات ارسالی مدنظر قرار گیرد.

در اغتشاشات اخیر هجمه رسانه‌ای همه‌جانبه، هماهنگی اغراق شده و کاریکاتوری میان نیروهای مخالف جمهوری اسلامی از سلبریتی‌های خارج‌نشین تا دولت‌ها، سیاسیون، فعالان مدنی، فضای مجازی و ... آن‌قدرسنگین بود که ابهتی پوشالی برای معاندان درست کرد که کمتر کسی درباره‌اش حرف زد و سوتی‌های عجیب و غریبی که در این زمینه وجود داشت را بیان نمود. در نتیجه وقتی مردم با این حجم از اخبار دروغ مواجه شدند، بخشی از آن‌ها فریب خورند.

در این میان عده‌ای نیز با هدف جمع آوری دنبال کنندگان در صفحات مجازی خودشان و جلب توجه مخاطبین اقدام به نشر اخبار و آمارهای نادرست کردند بویژه سلبریتی‌ها و چهره‌های هنری و ورزشی خود فروخته که انتشار اخبار جعلی و بی پایه و اساس را در دستور کار خود در این چند ماه اخیر قرار دادند، اظهارات غیرمستند و هیجانی که جز ایجاد نگرانی برای مردم دستاوردی نداشت و ضمن تشدید هرج و مرج در کشور، متأسفانه جان هموطنان‌مان را به خطر انداخت.

دستگاه‌های فرهنگی و رسانه‌ای کشور در این مدت بدلیل عدم ایجاد زیرساخت‌های لازم و دقیق نتوانستند چندان در این نبرد نابرابر موفق عمل کنند و این در حالی است که رهبر انقلاب حدود ۱۰ سال است که درباره خطرات فضای مجازی تأکید داشته‌اند.

رسانه ملی درمقابل این هجمه سنگین رسانه‌ای هرچند دیر اما با دو برنامه جالب به میدان آمد؛ برنامه طنز انتقادی «دی‌بی‌سی فارسی» که با الهام از عروسک «دیبی» مجموعه «کلاه قرمزی» به شوخی با شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی می‌پردازد و برنامه «پاورقی» که با استفاده از زبان طنز سعی در نمایان کردن لایه‌های پشت پرده اخبار و افرادِ مرتبط با اتفاقات در فضای مجازی دارد و سعی می‌کند بدون پیچیدگی‌های فرمی و زبانی، اخبار و اتفاقات روزانه را مرور کند.

دو برنامه‌ای که هردو از شبکه دوسیما پخش می‌شوند. در حقیقت این دو برنامه همانند برخی گزارشات اخبار ۲۰:۳۰ همان وظیفه افشاگری پشت پرده اخبار دروغین و عملکرد شبکه‌های معاند را برعهده دارند اما در طیفی وسیعتر و با لحنی آمیخته به طنز که بتوانند مخاطبان بیشتری را باخود همراه سازند و روند بی‌اعتمادی مردم به این شبکه‌ها را افزایش دهند.

*معرفی برنامه «پاورقی»

«پاورقی» به تهیه‌کنندگی جواد فتحی و اجرای دوست داشتنی محمدرضا شهبازی می‌کوشد تا لایه‌های پشت پرده اخباری که برای مخاطبان حائز اهمیت و تأثیرگذار است نمایان کرده تا مخاطبان به این درک برسند اخباری که در فضای مجازی می‌بینند و می‌شنوند تا چه میزان سندیت دارد و چه اندازه صحت ندارد.

رمز موفقیت «پاورقی» زبان ساده و گویای آن، ریتم تند و به روز بودن صددرصد محتوای آن است، عکس العمل سریع در برابر اخبار جعلی و دروغین سبب می‌شود تا قبل از آنکه تعداد زیادی از مردم آن را ببینند به ماهیت آن پی ببرند و به اصطلاح تا تنور شایعات داغ است نان حقیقت و راستی را به آن بچسبانند.

این برنامه با رصد دقیق و همه جانبه شبکه‌های مجازی برای تک تک سوء استفاده کنندگان از ماجراهای روز کشور جوابی در آستین دارد و کاملا زیرکانه حتی به پست‌های سلبریتی‌ها می‌پردازد و ماهیت دروغین ولی فریبنده آنها را عیان می‌سازد و در بخش فتوشاپ خود نیز بسیار بامزه و طنازانه به سراغ عکس‌های دروغینی می‌رود که توسط این سلبریتی‌ها برای متشنج کردن اوضاع در فضای مجازی پخش شده‌اند.

«پاورقی» علاوه بر افشای گاف های رسانه‌های غربی در بخشی با عنوان «باغ اروپا» به بیان اعتراضات و تجمعات مردم در کشورهای اروپایی می‌پردازد تا مخاطب دریابد آنها که برای ایران نسخه می‌پیچند بهتر است اول مشکلات داخل کشور خودشان را حل کنند، مشکلاتی که بدلیل سانسور شدید رسانه‌ای نمی‌گذارند اخبار آن به بیرون درز پیدا کند.

از نکات جالب توجه «پاورقی» این است که گاه به اشکالات و سوءمدیریت‌های مسئولان داخلی هم می‌پردازد، ایراداتی که سهوا و یا عمدا می‌تواند دستاویزی برای معاندان شود مانند ماجرای خواندن پراز اشتباه گزارش پزشکی قانونی مهسا امینی توسط یکی از نمایندگان مجلس.

«پاورقی» همزمان با داغ بودن بازار شایعات و تحریم‌ها علیه تیم ملی فوتبال مجری خود را به مسابقات جام جهانی قطر فرستاد تا از نزدیک و کاملا به روز و به اصطلاح داغ داغ تصویری درست و بی واسطه از فضای مسابقات به مردم نمایش دهد.

*سخن آخر

در پایان باید گفت لزوم ساخت برنامه‌هایی همچون «پاورقی» و «دی بی سی فارسی» در جنگ رسانه ای کنونی به شدت حس می‌شود. مدیران فرهنگی باید برای ساخت این برنامه‌ها از یکسو هم بودجه لازم را تأمین کنند و هم از چهره‌های جوان و صاحب ذوق و کاربلد استفاده نمایند و از سوی دیگر فضا برای پخش گسترده این برنامه‌ها را فراهم آورند تا مردم بیشتری آنها را ببینند مثلا علاوه بر شبکه دو این برنامه‌ها از شبکه‌های استانی و یا آیفیلم که مخاطب زیادی دارد هم پخش شوند و یا بخش‌های مهم و در عین حال جالب آنها در سطح وسیعی در شبکه‌های اجتماعی مجازی فوروارد شوند؛ چراکه بیشتر فریب خوردگان اصلا رسانه ملی را تماشا نمی‌کنند.